“`html
İstanbul, 2024 Yılı Vergi Toplamasında Liderliğini Sürdürüyor
Türkiye’nin ekonomik merkezi olan İstanbul, 2024 yılında da işletme hacminin büyüklüğü, bankacılık ve hizmet sektörleri ile birlikte pek çok alandaki etkinliği sayesinde en fazla vergi toplayan il olma konumunu korudu. Ülkenin en büyük sanayi kuruluşlarına ev sahipliği yapması, İstanbul’un vergi gelirlerini artıran başlıca etken oldu.
İstanbul, toplam vergi miktarında büyük bir artış kaydederek kişi başına düşen vergi oranında da Türkiye genelinde yine ön sıralarda yer aldı. 2024 yılı itibarıyla 3 trilyon 877,4 milyar liralık vergi tahakkuku İstanbul’da kaydedilirken, bu tutarın 3 trilyon 567,9 milyar liralık kısmı tahsil edildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Verileri
2024 yılı verilerine göre ülke genelinde vergi tahakkuku, önceki yıla göre %55,9 artarak 8 trilyon 367,6 milyar lira, tahsilat ise %62,3 artışla 7 trilyon 304,9 milyar liraya ulaştı.
Yıl boyunca Türkiye genelinde kişi başına ortalama vergi 85 bin 565 lira olarak belirlenirken, iller arası büyük farklılıklar görüldü. Büyük sanayi kuruluşlarına ev sahipliği yapan Kocaeli, kişi başına en yüksek vergi tahsilatı ile 358 bin 91 lira ile zirvede yer aldı. Bu ilde vergi miktarı, Türkiye ortalamasının 4,2 katını buldu.
İstanbul, 227 bin 896 lira ile Kocaeli’nin ardından ikinci sırada yer aldı. İzmir, 152 bin 673 liralık vergi ile üçüncü, Ankara ise 134 bin 840 lira ile dördüncü sırayı aldı. Mersin, 78 bin 884 lira ile beşinci sırada yer buldu.
- Yalova – 75 bin 138 lira
- Tekirdağ – 63 bin 847 lira
- Bursa – 56 bin 573 lira
- Antalya – 42 bin 183 lira
- Muğla – 35 bin 560 lira
Kişi başına en az vergi ödenen iller ise Şırnak (5 bin 494 lira), Hakkâri (6 bin 127 lira) ve Muş (6 bin 349 lira) oldu.
2024 Yılında Kocaeli’nin Önemi
2024’te iller bazında vergi tahsilatındaki en yüksek oran, Kocaeli ile %95 seviyesine ulaştı. İstanbul, %92 oranıyla ikinci sıradayken, Erzurum ve Samsun sırasıyla %90,5 ve %90,4 oranlarıyla takip etti. Düşük tahsilat oranlarına sahip iller arasında Kahramanmaraş, Şırnak, Malatya, Mardin ve Adıyaman yer aldı.
İstanbul’un Vergi Gücü
2023 yılına göre İstanbul’da vergi tahakkuku %61,8, tahsilatı ise %66,6 oranında artış gösterdi. 2024 yılında Türkiye genelindeki toplam tahsilatın %48,8’ini İstanbul tek başına üstlendi. Nüfusun %18,3’üne ev sahipliği yapan İstanbul, vergi pastasının neredeyse yarısını oluşturdu.
Kurumlar Vergisindeki Yüksek Pay
İstanbul, 2023 yılı itibarıyla:
- 548,8 milyar lira ile toplam kurumlar vergisinin %61,6’sını
- 821,8 milyar lira ile toplam gelir vergisinin %53,8’ini
- 477,8 milyar lira ile dahilde KDV’nin %48,1’ini
- 659,6 milyar lira ile ÖTV’nin %45,4’ünü
- 339,6 milyar lira ile bankacılık ve sigorta muameleleri vergisinin %98,9’unu
- 25,8 milyar lira ile özel iletişim vergisinin %85,3’ünü
- 21 milyar lira ile dijital hizmet vergisinin tamamını ödedi.
İstanbul’un gümrük vergilerindeki payı 114,3 milyar lira ile %50,3 olarak kaydedilirken, ithalde alınan KDV’deki payı 399,2 milyar lira ile %29,9 seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye’nin Ekonomik Dinamikleri
2024 yılında en fazla vergi ödemesi yapan iller arasında İstanbul’dan sonra 782,5 milyar lira ile Ankara ve 753 milyar liralık tahsilat ile Kocaeli geliyor. İzmir 683,9 milyar lira, Bursa 181,9 milyar lira, Mersin 152,9 milyar lira ile sıralamada yer alıyor. Türkiye’nin toplam tahsilatı, bu on il ile %88,2’ye ulaşırken, yaklaşık 6 trilyon 440,1 milyar lira olarak kaydedildi.
En az vergi ödeyen iller arasında ise Bayburt (755,5 milyon lira), Tunceli (961,8 milyon lira), Ardahan (963,5 milyon lira), Gümüşhane (1 milyar 91,6 milyon lira) ve Kilis (1 milyar 474,3 milyon lira) yer alıyor.
“`
