Geçen yıl aralık ayına kadar neredeyse her hafta zamlanan, sıfır araç fiyatlarını bile sollayan ikinci el araç piyasasında ciddi bir durgunluk yaşanıyor.
2020-2021 Aralık dönemindeki bir yılda yüzde 80-120 aralığında artan ikinci el araç fiyatları, kur korumalı mevduatın etkisiyle aralık ayından bu yana yüzde 8-15 aralığında düştü. Ancak yine de makul, kullanılabilir şeklinde nitelenen ikinci el araçların 100 bin liranın üzerinde olduğu belirtiliyor.
Kurdaki geri çekilmenin ne kadar süreceği, fiyatların nasıl seyredeceği öngörülemediği için ikinci el piyasasında ‘yaprak bile kıpırdamadığı’ yorumları yapılıyor.
Sıfır araç tarafında ise, artan fiyatların etkisiyle araçların satılamaması endişe var.
10 BİN LİRALIK ARAÇ 40 BİNE ÇIKTI
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Turgay Mersin, yüksek enflasyonun etkisiyle alım gücünün düşmesinin ikinci el araç satışlarını durma noktasına getirdiği değerlendirmesinde bulundu.
Arabam.com Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Dr. Naim Çetintürk ise, satışlardaki 2022 Ocak performansının, kötü geçen 2021 Ocak’ın da altında olduğunu, bu yüzden ‘yaprak bile kıpırdamıyor’ yorumlarının haklı olduğunu anlattı.
Artık yaşı çok ileri, normal şartlarda çok fazla tercih edilmeyen modellerin bile 10-20 bin TL aralığında iken 40 bin TL’ye kadar çıktığını söyleyen Çetintürk, “Eskiden 100 bin liranın altındaki araç satışları çok hareketliydi. Bu araçlar makul, kullanılabilir araçlardı. Ancak şimdi 100 binin altındaki ikinci eller hurdaya dönmeye başladı” dedi.
Çetintürk, “Kilometresi çok yüksek olan, 30 yaş üstü hurda araçlar bile 2020 başında 3-5 bin liraya satılırken şimdi 20 bin liraya kadar çıktı. Artık makul ve kullanılabilir ikinci el araçların fiyatları 150-200 bin TL aralığında değişiyor” diye konuştu.
ALICILAR BEKLEYİŞTE, SATIŞLAR YÜZDE 45 AZALDI
Aralık ayından sonra dolar kurundaki çekilmeyle ikinci el araç satışlarında yaklaşık yüzde 45 düşüş olduğu bilgisini veren Dr. Çetintürk,
“2022 Ocak’ta da keyifsiz tablo devam etti. Aralık ayına kadar neredeyse her hafta zamlanan araç fiyatları kurdaki düşüş sonrası yüzde 15’e kadar geriledi ancak fiyatlar hem fiyatların yine yüksek kalması hem de piyasadaki belirsizlik alıcıların bekleyişe geçmelerine neden oldu. Bu bekleyiş sürüyor” diye konuştu.
İLANLARIN KAPANMA SÜRESİ 27’DEN 39 GÜNE ÇIKTI
Normal şartlarda şubat ve mart aylarında 2022 model araçların gelmesiyle ve 2021 modellerde kampanyaların yapılmasıyla pazarın hareketlenmesi gerekirken bu hareketliliği göremediklerini söyleyen Dr. Çetintürk, “Satışlarda son iki yılın en düşük rakamlarını gördük diyebilirim. Piyasanın hiç alışık olmadığı seviyelerdeyiz” ifadelerine yer verdi.
Çetintürk, satışlardaki durgunluğun daha iyi anlaşılması için şu veriyi paylaştı:
“2021 Aralık’ta kurumsal ilanlar ortalama 19 günde kapanırken şu an 28 güne çıkmış durumda. Bireysel ilanlarda da satışı yapılıp, ilanın kapatılma süresi 27-28 günden 39 güne çıktı. Buradan piyasadaki durgunluğu çok net gözlemleyebiliyoruz.”
Çetintürk, döviz kurunda yeni bir atak olmaz ise ve çip krizi, magnezyum krizi ile lojistikte yaşanan küresel sorunlara bir de Rusya-Ukrayna savaşının da eklenmemesi durumunda, piyasanın mart ayı ortası gibi hareketlenmeye başlayabileceğine işaret etti.
‘ARAÇLARI GETİRTİYORUZ AMA SATABİLİR MİYİZ’
Otomotiv pazarı da yılın ilk ayında daralmıştı.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2022 Ocak’ta önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,8 oranında azaldı. Aynı dönemde otomobil satışlarındaki düşüş ise yüzde 17,9 olarak gerçekleşti.
Toyota Sonkar Genel Müdürü Aykan Ceylan, mevcut koşullardan dolayı araç siparişi verirken oldukça temkinli olduklarını söyledi.
Ceylan, “Siparişleri verdik ancak düşünüyoruz, ‘alım gücü azaldı, bu arabaları getirtiyoruz ama satabilir miyiz’ korkusu da var. Bu yüzden temkinli sipariş veriyoruz” diye konuştu.